Rijst komt voor in verschillende varianten en wordt verwerkt in vele rijstproducten. Na de oogst worden de korrels gedroogd, bewaard, gemalen en tot slot verwerkt waardoor er uiteenlopende producten ontstaan. Rijst kan ingedeeld worden naar:

• uiterlijk,
• bewerkingswijze,
• smaak,
• structuur,
• gebruik,
• soortnaam,
• merknaam
• manier van verbouwen

Hieronder worden enkele rijstproducten besproken die in België gekend zijn.

Parboiled rijst

Voorgekookte rijst of geblancheerde rijst noemt men parboiled rijst. Het proces is afkomstig uit India en Pakistan, waar het reeds 2000 jaar wordt toegepast. Ongepelde rijstkorrels worden eerst in water geweekt, waarna ze gekookt of gestoomd worden. Hierna worden ze gedroogd en verder bewerkt zoals het gebruikelijk is. Het verwijderen van de dop en zemelen om witte rijst te bekomen kan dus hierna nog gebeuren.

Parboiled rijst heeft enkele specifieke eigenschappen: de rijst is bijvoorbeeld rijker aan voedingsstoffen omdat deze zich vanuit het zilvervlies over de hele korrel hebben verspreid tijdens het voorkoken. Daarnaast heeft de rijst een duidelijke notensmaak of net weinig smaak, is deze gelig, taaier en minder kleverig. Na koken ontstaan losse, stevige korrels.

De kooktijd is wat korter doordat de korrel is voorgekookt. Europeanen en Amerikanen kennen deze rijst als ‘Uncle Ben’s’. Het is populair bij personen uit Noord-Indië en het Midden-Oosten, personen uit Zuidoost-Azië hebben deze soort niet graag.

Snelkookrijst

Snelkookrijst is rijst die reeds volledig werd voorgekookt. Bruine, witte of parboiled rijst wordt gegaard door bijvoorbeeld koken of stomen waardoor de zetmeelkorrels hun structuur verliezen. Ook worden de korrels gekneusd en daarna gedroogd. Wanneer de rijst hierna in contact komt met water tijdens verhitten, neemt deze, via de scheuren in de korrels door het kneuzen, meteen het water op. De bereidingstijd is zo aanzienlijk ingekort.

Tegenwoordig wil de moderne consument snelle maaltijden. Hierdoor ontstond de snelkookrijst, gewone rijst heeft namelijk ongeveer 30 minuten nodig om gaar te koken. Nadeel van de techniek is dat er wat smaak en een deel van vitamine B1 verloren gaat tijdens het voorkoken.

Rijstbuiltjes

Afgewogen hoeveelheden rijst kunnen in zakjes worden verpakt, waarin ze rechtstreeks gekookt kunnen worden. Hierdoor wordt de kookpot niet vuil. Meestal is de rijst in rijstbuiltjes parboiled.

Gepofte rijst

Volgens een specifiek proces kunnen rijstkorrels worden gepoft: bij sterke verhitting vormt het vocht binnen in de korrel stoom, wanneer de druk hoog genoeg oploopt kan deze de korrel laten ontploffen. Hierna worden de gepofte korrels geroosterd. Gepofte rijst is knapperig en wordt verwerkt in producten als ontbijtgranen zoals Rice Krispies, in rijstwafels en in mueslirepen.

Rijstvlokken

Wanneer voorgekookte rijst wordt geplet en daarna geroosterd, ontstaan rijstvlokken. In het Westen worden ze gebruikt in ontbijtgranen, gesuikerde producten en snacks. Aziaten maken er snoep van en vullen er gevogelte mee.

Rijstbloem en rijstmeel

Rijst bevat veel zetmeel, waardoor het na malen en zeven een zetmeelrijk rijstbloem kan geven. Bij het malen van de rijstkorrel worden de kiem en de zemel van het meellichaam gescheiden. Het meellichaam wordt hierna gemalen tot een poeder. Rijstmeel is nog fijner gemalen en enkel te verkrijgen in Oosterse winkels.

In het Westen wordt rijstmeel niet vaak gebruikt, het kan worden gebruikt als bindmiddel in sauzen en zuigelingenvoeding en als glutenvrij basisproduct voor brood, noedels en rijstpapier.